WELKOM
Welkom op de website ‘Ketjes in 14-18’. Hier willen we je meenemen naar De Eerste Wereldoorlog en het dagelijks leven tijdens die vier jaren aan de hand van foto’s, weetjes, verhalen en een quiz. Deze historische trip is op maat van kinderen tussen 10 en 12 jaar. Op deze website zullen jullie drie symbolen zien terugkeren : de klimopplant staat symbool voor een Brusselse gebeurtenis, de klaproos verwijst naar België en de vredesduif naar de rest van de wereld.
Deze website zal op regelmatige tijdstippen worden aangevuld met nieuwe informatie, foto's en weetjes. Kom dus zeker nog eens kijken!.
Aan het begin van de twintigste eeuw leefden verschillende Europese grootmachten op gespannen voet met elkaar. Op 28 juni 1914 wordt de Oostenrijkse aartshertog Frans Ferdinand in Sarajevo doodgeschoten. Oostenrijk-Hongarije verklaart hierdoor de oorlog aan Servië maar de Russen laten weten dat ze Servië steunen. Duitsland steunde Oostenrijk-Hongarije en Frankrijk was dan weer een bondgenoot van Rusland. Tussen al deze grootmachten probeert België neutraal te blijven maar als Duitsland door België wil trekken om Frankrijk aan te vallen weigert Koning Albert I mee te werken. Duitsland verklaart België de oorlog en op 4 augustus vallen de Duitsers België binnen.
De Duitsers denken snel door België te razen maar dat is buiten de vechtlust en het verzet van de Belgen gerekend. De Belgen kunnen het Duitse leger meer dan een maand vertragen. Uiteindelijk dringen de Duitse troepen de Belgen terug tot aan de Ijzer, waar het Belgische leger stand kan houden. Dit is het begin van de ‘loopgravenoorlog’, de soldaten graven zich in en houden er vier jaar lang stand. Er ontstaat een gigantisch netwerk van loopgraven, vanaf de Belgische kust tot de Frans-Zwitserse grens. Voor de soldaten zijn deze loopgraven vaak de hel: er vallen duizenden slachtoffers, de loopgraven zijn modderig, koud en zitten vol met ongedierte zoals ratten.
De wapens die tijdens de Eerste Wereldoorlog worden gebruikt evolueren mee met de strijd. Paarden en bajonetten zijn niet zo nuttig in loopgraven dus wordt er meer gebruik gemaakt van machinegeweren, granaten en verschillende soorten gifgas.
Onze hoofdstad Brussel wordt gelukkig niet gebombardeerd tijdens de oorlog. Bij de inval in Brussel op 20 augustus 1914 weigert Adolphe Max elke medewerking. Hij wordt naar Duitsland gedeporteerd en Brussel is vanaf dat ogenblik een bezette stad die door de Duitsers met strenge hand wordt geleid. Er zijn strenge paspoortcontroles en de pers is volledig in handen van de bezetters.
HOE IS DIE EERSTE WERELDOORLOG
NU PRECIES
BEGONNEN ?
>
Een chronologisch overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen tijdens de Eerste Wereldoorlog , handig & compact. Kom regelmatig terug kijken voor nieuwe feiten.
Interessante cijfers, informatie & unieke feiten in een beeldende taal.
Je vindt het allemaal hier.
Gebruik onze infocarrousel om op korte tijd veel verbanden te leggen over de Eerste Wereldoorlog.
Elke oorlog heeft zijn helden: mannen en vrouwen die in ongewone omstandigheden ongewoon veel moed vertonen. Vaak hebben deze helden de levens van tientallen burgers gered. Sommige helden zijn nog steeds zeer bekend, anderen zijn na honderd jaar grotendeels vergeten. Wij willen ze allemaal een plaats geven op deze site.
MEER
Interessante cijfers, informatie & unieke feiten.
Je vindt het allemaal hier.
Gebruik onze weetjescarrousel om op korte tijd veel bij te leren over de vele aspecten van de Eerste Wereldoorlog.
HENDRIK GEERAERT
In de periode vlak na de oorlog was Geeraert een echte volksheld, hij vertegenwoordigde het verzet van de gewone man tegen het Duitse leger. Geeraert was een schipper uit Nieuwpoort die in 1914 het leger hielp de sluizen te bedienen. Met deze sluizen konden de West-Vlaamse polders onder water worden gezet. Dit had als gevolg dat de Duitse troepen niet meer verder konden oprukken. Deze tactiek zorgde er mee voor dat het Belgische leger heel de oorlog stand kon houden achter de Ijzer. In 1924, vlak voor zijn dood, wordt hij benoemd tot “Legendarisch Figuur van het Veldleger 1914 – 1918”. Hij is naast Koning Albert I de enige Belg die deze titel heeft.
KONING ALBERT I
Koning Albert I wordt vaak de koning-ridder of koning-soldaat genoemd. Hij kreeg deze benamingen omdat hij tijdens de hele oorlog bij zijn troepen bleef en belangrijke militaire beslissingen nam. Zo besliste de koning mee om niet naar Frankrijk te trekken maar om stand te houden achter de Ijzer. Hierdoor kreeg België ook de reputatie van “Brave Little Belgium”, wat betekent “Klein maar dapper België”. Na het einde van de oorlog werd de koning in Brussel als een ware volksheld onthaald.
GABRIELLE PETIT
Gabrielle Petit was een Belgische verpleegster die, na het uitbreken van de oorlog, vrijwilligerswerk deed voor het Belgische Rode Kruis. Naast haar vrijwilligerswerk hielp ze verschillende mensen te vluchten naar Nederland. Ze werkte tijdens de oorlog ook voor de Britse inlichtingendienst. In 1916 werd ze door de Duitsers ontmaskerd en gevangen genomen. Aangezien Petit weigerde haar vrienden te verraden werd ze op 1 april 1916 geëxecuteerd in Schaarbeek.
EDITH CAVELL
Edith Cavell was een Britse verpleegster die in Brussel werkte toen WO I begon. Cavell hielp Britse, Engelse en Franse soldaten te ontsnappen naar Nederland. Ze begon zelfs te werken voor de Britse Geheime Dienst. De Duitsers ontdekten dit in 1915 en besloten Cavell te executeren. Haar dood zorgde voor internationale verontwaardiging en zowel in Groot-Brittanië als in België is ze een icoon van het verzet. Zo is er in Ukkel een ziekenhuis naar haar vernoemd.
JOHN McCRAE
John McCrae was een dokter en soldaat tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hij werkte als chirurg tijdens de Slagen om Ieper, enkele van de bloederigste veldslagen van de hele oorlog.
Hij is de auteur van het bekendste gedicht over de oorlog: In Flanders Fields. Hierin beschrijft hij de vele doden die tussen de klaprozen in de Vlaamse velden liggen. Je kan het gedicht hier lezen.
ADOLPHE MAX
Adolphe Max was de burgemeester van Brussel in 1914 en verzette tegen het Duitse bestuur. Hij werd gevangengenomen en zat tijdens de oorlog opgesloten in verschillende Duitse gevangenissen. Na de oorlog keerde hij terug naar Brussel en de bevolking onthaalde hem als een volksh eld. Hij werd opnieuw burgemeester en bleef dit tot aan zijn dood in 1939. Nu is er nog steeds een grote Brusselse straat die de naam van de burgemeester draagt: de Adolphe Maxlaan.
<
>
<
>
DIKKE BERTHA
Dikke Bertha was één van de geheime wapens van de Duitse soldaten. Om sommige sterke forten, zoals bv. in Luik, in te nemen maakten de Duitsers gebruik van misschien wel het sterkste kanon van die tijd: Dikke Bertha. Hiermee konden de Duitse troepen projectielen van 800 kilogram afschieten en elk fort overmeesteren. Het kostte veel werk en moeite om de kanonnen te verplaatsen maar het was wel de moeite waard. Op enkele dagen tijd hadden de Duitsers alle forten in de buurt van Luik overwonnen.
DE RODE BARON
Manfred von Richthofen, beter bekend als de Rode Baron, was de meest gevreesde Duitse gevechtspiloot van de Eerste Wereldoorlog. Hij kreeg zijn bijnaam, de Rode Baron, omdat hij zijn vliegtuig helemaal rood had geverfd. Hij behaalde maar liefst 80 oorlogsoverwinningen, waardoor de Engelsen doodsbenauwd waren telkens ze zijn rode vliegtuig zagen. Hij stierf in 1918, net voor het einde van de oorlog.
ZOMERTIJD
De Duitsers waren de eersten die de zomertijd invoerden. In 1916 was er namelijk een tekort aan steenkool en om zuiniger om te springen met verwarming en verlichting werd de tijd op 30 april een uur vooruit gezet. Dit was het officiële begin van wat wij nu nog steeds kennen als winter- en zomertijd.
DE DODENDRAAD
Na de inval van De Duitsers ontstond er een grote vluchtelingenstroom richting het neutrale Nederland. De Duitse troepen wilden de vluchtelingen makkelijker kunnen tegenhouden en hiervoor hadden ze een plan: een elektrisch geladen draad langs de grens tussen België en Nederland. In 1915 begonnen de Duitse soldaten met het spannen van deze draad. Die zorgde tijdens de oorlogsjaren voor veel slachtoffers en kreeg daarom vaak de bijnaam ‘de dodendraad’.
WEESKINDEREN
De oorlog zorgt jammer genoeg ook voor veel kinderleed. Er zijn veel weeskinderen in Brussel en er worden allerlei programma’s opgericht om hen op te vangen. Er wordt ook gezorgd dat er voldoende eten en kleren zijn. Deze initiatieven hebben succes en zorgen voor een positief effect in Brussel, want in 1917 sterven er minder kinderen dan in de jaren voordien.
CijferS
40: Het Duitse leger plundert regelmatig de Brusselse bevolking om zo de eigen troepen te versterken. Zo moeten de inwoners alle honden die groter zijn dan 40 cm afstaan aan de Duitsers. De dieren worden door de Duitsers getraind om voor het leger te werken als bewaker, trekhond, rattenvanger of boodschapper.
<
>
© Foto en Beeldmateriaal WIKI COMMONS tenzij anders vermeld
Suggesties & contact
Tekst : Tim Cunningham - Webdesign : Tonk Design & Koloriet
Weet jij hoe de oorlog is begonnen?
Ben je op de hoogte van de belangrijkste gebeurtenissen en
heb je alle weetjes gelezen?
Test je kennis via onze informatie quiz over de Eerste Wereldoorlog.
1
In Brussel is een ziekenhuis genoemd naar een bekende figuur uit de Eerste Wereldoorlog. Weet jij welk ?
Brugmann
Edith Cavell
Jules Bordet
2
3
Wat is het symbool van de Eerste Wereldoorlog ?
De klaproos
De vredesduif
De klimop
4
5
toon de resultaten
1 Edith Cavell
2 De klaproos
3 De Ijzer
4 Duiven
5 Dikke Bertha
Welke dieren werden vaak gebruikt om geheime boodschappen over te brengen tijdens de oorlog ?
Honden
Duiven
Paarden
Welke Belgische rivier speelde een cruciale rol tijdens de oorlog ?
De Maas
De Schelde
De Ijzer
De Duitsers hadden een geheim wapen waarmee ze sterke forten makkelijk konden overmeesteren. Ken jij de naam van dit wapen ?
Dulle Griet
Dikke Bertha
Lange Max
De ketjesquiz 1
Met de steun van VISITBRUSSELS, Erfgoed Brussel en van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
1
In welke Belgische stad staat de Menenpoort, het bekendste herdenkingsmonument ?
Antwerpen
Ieper
Nieuwpoort
5
Wiens dood leidde tot
het begin van
de Eerste Wereldoorlog?
Koning Albert I
Aartshertog Frans Ferdinand
Schrijver J.R.R. Tolkien
Welk wapen werd niet
gebruikt tijdens de
Eerste Wereldoorlog?
Gifgas
Kanon
Atoombom
‘In Flanders Fields’ is de naam van … ?
Een Brits oorlogsmuseum
Een oorlogsstandbeeld in Brussel
Een oorlogsgedicht
Welke Brusselse straat is genoemd naar de Brusselse burgemeester van 1914 ?
Adolphe Maxlaan
Emile Jacqmainlaan
Jean-André de Motstraat
4
3
2
toon de resultaten
1 Ieper
2 Een oorlogsgedicht
3 Adolphe Maxlaan
4 Atoombom
5 Aartshertog Frans Ferdinand
De ketjesquiz 2
